نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه مطالعات فرهنگی دانشگاه علامه طباطبائی تهران/ ایران

چکیده

ایران در چهار دهة گذشته میزبان بزرگ‌ترین جمعیت آوارگان خارجی، عمدتاً افغانستانی و عراقی، بوده‌ و امروز پس‌از پاکستان دومین کشور پذیرندة مهاجران افغانستانی است. این حضور درازمدت ضرورت مطالعة جنبه‌های مختلف زندگی آنان را به‌وجود آورده است. واکاوی راه‌بردهای اقتصادی روزمرة مهاجران افغانستانی می‌تواند در سامان‌بخشی به وضعیت آن‌ها، به‌خصوص درزمینة اقتصادی، به سیاست‌گذاران کشور کمک کند؛ مثلاً نیاز مبرم ایران به توسعة پایدار روستایی می‌تواند زمینة مناسبی برای حضور مهاجران در بخش‌های کشاورزی و دام‌پروری کشور باشد. برای نیل به این امر باید سیاست‌گذاری‌ها درزمینة توسعه روستاها و شهرهای کوچک، ایجاد اشتغال در مقیاس گسترده، فقرزدایی روستایی، برنامه‌ریزی و خانه‌سازی روستایی انسان‌گرایانه‌تر، و توسعة آب‌یاری و کشاورزی انجام گیرند. هم‌چنین، صنعتی‌سازی روستایی، فرایند ارتقای ارزش اقتصادی، تغییر پیوندها، و نسبت‌های نابرابر روستایی/ شهری از مواردی‌اند که می‌توانند در این مسیر راه‌گشا باشند. داده‌های این پژوهش ازخلال مصاحبه‌های ژرفانگر انسان‌شناختی و مشاهده‌های مشارکتی در میدان پژوهش «شهرک قائم قم» به‌دست آمده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

An anthropological study of economic strategies of Afghan immigrants in quotidian life

نویسنده [English]

  • Hossein MIRZAEI

Assistant Professor in Cultural Studies Faculty of Social Sciences / Allameh Tabataba'i University Tehran-IRAN

احمدی موحد، محمد (1382). «بررسی ویژگی‌های اجتماعی، اقتصادی، و جمعیتی مهاجران افغانی در ایران»، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، گروه جمعیت‌شناسی دانشگاه تهران.
پریوش، تکتم (1383). «مقایسة رفتارهای باروری مهاجران افغانی با بومیان ساکن در منطقة گلشهر مشهد»، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، گروه جمعیت‌شناسی دانشگاه تهران.
جمشیدی‌ها، غلام‌رضا و موسی عنبری (1383). «تعلقات اجتماعی و اثرات آن بر بازگشت مهاجران افغانی»، نامة علوم اجتماعی، ش 23.
جمشیدی‌ها، غلام‌رضا و یحیی علی‌بابایی (1381). «بررسی عوامل مؤثر بر بازگشت مهاجران افغانی با تأکید بر ساکنان شهرک گلشهر مشهد»، نامة علوم اجتماعی، ش 20.
صادقی، رسول و محمدجلال عباسی‌شوازی (1395). «بازگشت به وطن یا ماندن جوانان افغانستانی در ایران»، دوفصل‌نامة مطالعات جمعیتی.
عباسی‏شوازی، محمدجلال و رسول صادقی (1390). «تفاوت‌های بومی مهاجر ازدواج در ایران: مطالعة مقایسه‌ای رفتارهای ازدواج مهاجران افغان با ایرانی‌ها»، نامة انجمن جمعیت‌شناسی ایران، س 4، ش 8 (زمستان).
محمودیان، حسین (1386). «مهاجرت افغان ها به ایران: تغییر در ویژگی‌های اقتصادی، اجتماعی، و جمعیتی و انطباق با جامعة مقصد»، نامة انجمن جمعیت‌شناسی، دورة 2، ش 4، زمستان.
معموری، غلام‌علی و ناصر ارقامی (1378). «مطالعة شاخص‌های بهداشت باروری در زنان 15 تا 29 سالة افغانی و ایرانی ساکن در منطقة گلشهر مشهد»، مرکز بهداشت استان خراسان.
میرزائی، حسین (1386). «بررسی سبک زندگی مهاجران افغانستانی ساکن در شهر قائم قم»، پایان‌نامة کارشناسی ارشد انسان‌شناسی، دانشکدة علوم اجتماعی دانشگاه تهران.
میرزائی، حسین (1392). «انسان‌شناسی قومی ‌ـ ‌زبانی مهاجران هزاره در ایران»، مجلة علمی ‌ـ ‌پژوهشی پژوهش‌های انسان‌شناسی ایران، دورة 3، ش 2، زمستان.
میرزائی، حسین (1393). «هویت زبانی مهاجران افغانستانی در ایران»، مجلة علمی ـ‌ پژوهشی مطالعات اجتماعی ایران، انجمن جامعه‌شناسی ایران، دورة 8، ش 3، پاییز.
یزدان‌پناه‌درو، کیومرث (1394). «بررسی ازدواج مردان مهاجر افغانی با دختران ایرانی و آثار و پیامدهای اجتماعی آن بر کشور برمبنای جغرافیای جرم و آسیب‌های اجتماعی»، زندرفرهنگوهنر، دورة 7، ش 3، پاییز.
 
Abbasi, M. J.et al. (2005). Return to Afghanistan? Astudy of Afghans Living in Tehran, Kabul: Afghanistan Research an Evaluation Unit.
Abbasi-Shavazi, M. J. and R. Sadeghi (2012). ‘The Adaptation of Second-generation Afghans in Iran: Empirical Findings and Policy Implications’, Calabrese, J., and J. Marret, Transatlantic Ccooperation on Protected Displacement: Urgent Need and Unique Opportunity, Washington, DC: Middle East Institute.
Abbasi-Shavazi, M. J et al. (2012). ‘Marriage and Family Formation of the Second-generation Afghans in Iran: Insights from a Qualitative Study’, International Migration Review, No. 46(4).
Abbasi-shavazi, M. J. and R. Sadeghi. (2015). ‘Socio-cultural Adaptation of Second-generation Afghans in Iran’, International Migration, No. 53(6).
Abbasi-Shavazi et al. (2015). ‘Immigrant-Native Fertility Differentials: The Afghans in Iran’, Asian and Pacific Migration Journal, No. 24 (3).
Abbasi-Shavazi, M. J. and  R. Sadeghi (2016). ‘Integration of Afghans in Iran: Pattern, Levels and Policy Implications’, Migration Policy Practice 6, No. 3.
Borjas, G. (2009). ‘Immigration in High-skill Labor Markets: The Impact of Foreign Students on the Earning of Doctorates’, R. Freeman and D. Goro (eds.), Science and Engineering Careers in the United States: An Analysis of Markets and Employment, Chicago: University of Chicago Press.
Brachet, J. (2009). Migrations Transsahariennes: Vers un Désert Cosmopolite et Morcelé (Niger), Paris: Éditions du Croquant, Collection TERRA.
Chojnicki, X. and L. Lionel Ragot (2016). ‘L’incidence Fiscale de l’immigration’, Informations Sociales 3, No. 194.
Constant, A. F. and Klaus F. Zimmermann (2017). ‘Le Défi des Migrations: Quelles Options Pour l'Europe?’, Revue d'Economie Financière 1, No. 125.
Dunlop, J. (2016). Les 100 Mots de la Géographie, Paris: Presses Universitaires de France.
Hansen, J. and M. Lofstrom (2003). ‘Immigrant Assimilation and Welfare Participation: Do Immigrants Assimilate Into or Out-of Welfare?’, Journal of Human Resources, 38, 1.
Hoodfar, H. (2004). ‘Families on the Move: The Changing Role of Afghan Refugee Women in Iran’, Hawwa: Journal of Women of the Middle East and the Islamic World, 2 (2).
Hugo, G., M. J. Abbasi-Shavazi, and R. Sadeghi (2012). ‘Refugee Movement and Development: Afghan Refugee in Iran’, Migration and Development, No 1(2).
Jinnah, Z. (2016) ‘L’Afrique du Sud Face aux Migrations Économiques’, Politique Étrangère, 1 Institut Français des Relations Internationales (IFRI).
Khosrokhavar, F. and O. Roy (1999). Iran: Comment Sortir d'une Révolution Religieuse, Paris: Édition du Seuil.
Lesclingand, M. et V. Hertrich (2017). ‘Quand les Filles Donnent le Ton. Migrations Adolescentes au Mail’, Population, Institut National d'Études Démographiques (INED), 1, Vol. 72.
Massey, D. (1993), ‘Theories of International Migration: a Review and Appraisal’, Population and Development Review, 19, No. 3.
Mazzella, S. (2016). Sociologie des Migrations , (2e éd.), Paris: Presses Universitaires de France.
Mirzaei, H. (2013). Les Immigrés Afghans en Iran: Une Étude Anthropologique, la Maison Méditerranéenne des Sciences de l’Homme (MMSH), Institut d'Ethnologie Méditerranéenne, Européenne et Comparative (IDEMEC), Université d’Aix-Marseille.
Mirzaei, H., (2008). ‘Recherche d'identité chez les Immigrés Afghans à Travers l’Art: le cas de la peinture’, Revue de Téhéran, No. 31, juin 2008.
Moghaddas, A. and A. M. Amiri (2006). ‘The Process of Adjustment/Acculturation of First and Second Generation of Migrants: The Case of Nomad Qashghaee Turks Migrants in Shiraz, Iran’, European Population Conference Liverpool, UK, 21ST- 24TH, June.
Monsutti, A. (2004). Guerres et Migrations: Réseaux Sociaux et Stratégies Économiques des Hazaras d’Afghanistan, Neuchâtel-Paris: Institut d’Ethnologie-Maison des Sciences de l’Homme.
Morice, A. (2008). ‘L’Europe et ses Migrations de Travail: Une Politique Quelque Peu Clandestine’, Migrations Société, 2, No. 116, Centre d'Information et d'Études sur les Migrations Internationales.
Pieke, F. N. and Hein Mallee (1999). International and Internal Migration, Great Britain: Gurz on Press.
Piran, P. (2004). ‘Effects of Social Interaction between Afghan Refugees and Iranian on Reproductive Health Attitude’, Disasters, 28 (3).
Thompson, S. et al., (2002). ‘The Social and Cultural Context of the Mental Health of Filipinas in Queensland’, Australien and New Zeland Journal of Psychology, Vol. 36.
Weiner, M. (1997). The Global Migration Crisis, Colorado: West View Press.
Zúñiga, V. (2016). ‘Work and Mobility among Mexican Migrants’, Hommes and Migrations, 2 (No. 1314).