نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار زبان و ادبیات فارسی، پژوهشکده زبان و ادبیات، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران

2 دانش آموخته کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران

چکیده

قصه‌های عامیانه همواره از جهت‌های مختلفی مورد بررسی قرار گرفته‌اند. یکی از دیدگاه‌هایی که می‌توان قصه‌های عامیانه را بررسی کرد، توجه به شباهت‌ها و تفاوت‌های فرهنگی بین قصه‌های عامیانه دو کشور است. به این دلیل که قصه‌های عامیانه تصویری بدون تزئین از زندگی مردم را نشان می‌دهد، این بررسی‌ها می‌تواند شناختی عمیق از فرهنگ اقوام مختلف را به نمایش بگذارد. ساختار و محتوای هر قصه مؤلفه‌های فرهنگی آن را در بردارد. در این پژوهش ساختار و محتوای قصه‌های عامیانه ایران و هند با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی عرفی بررسی شده‌اند. این بررسی در بیست داستان (ده داستان از هر کشور) در عناصری چون پیرنگ، کاراکترهای فعال، ساختار، موضوع و درونمایه، صورت گرفته و در پایان نشان داده شده است که در کنار شباهت‌های زیاد تفاوت‌های بنیادین در ساختار، کاراکترها و محتوای قصه‌های دو کشور وجود دارد که بیان‌کننده‌ی خاستگاه‌های متفاوت فرهنگی دو قوم است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The manifestation of culture in Iranian and Indian folk tales

نویسندگان [English]

  • maryam sharifnasab 1
  • rana jahandideh 2

1 .

2 Master of Persian Language and Literature

چکیده [English]

Folk tales have always been explored in many ways. One of the viewpoints that can be explored in folk tales is the attention to cultural similarities and differences between folk tales in the two countries. Because folk tales show an unadorned picture of people's lives, these studies can reveal a profound understanding of the cultures of different ethnicities.
The structure and content of each story have its cultural components. In this research, the structure and content of folk tales of Iran and India have been studied using conventional qualitative content analysis method.This study is based on twenty stories (ten stories from each country) in elements such as plot, active characters, structure, subject, and theme. The result shows that despite many similarities, there are fundamental differences in the structure, characters and content of the two countries' tales that represent the different cultural origins of the two nations.
Keywords: Folk Stories, Structure, Content, Conventional Content Analysis, Indian Tales, Iranian Tales

کلیدواژه‌ها [English]

  • Folk Stories
  • Structure
  • Content
  • Conventional Content Analysis
  • Indian Tales
  • Iranian Tales
ایمان، محمدتقی و نوشادی، محمدرضا (1390)؛ تحلیل محتوای کیفی، مجله‌ی پژوهش، سال سوم، ش 2 ، صص 44-15
برفر، محمد (1389)؛ آینه‌ی جادوی خیال؛ تهران: امیرکبیر
جعفری، محمد(1383)؛ افسانه‌های ملل، کتاب ماه کودک و نوجوان، ش 83، صص6-56
حنیف، محسن، سلطان بیاد، مریم(1390)؛ مقایسه‌ی شخصیت‌های قصه‌های عامیانه ایرانی و داستان‌های هانس کریستن آندرسن، مجله‌ی پژوهش‌های ادبیات معاصر جهان، ش 64، صص 20-5
داد، سیما (1385)؛ فرهنگ اصطلاحات ادبی؛ تهران: مروارید
درویشیان، علی اشرف و رضا خندان (گردآورنده) 1377؛ فرهنگ افسانه‌های ایرانی؛ ج 1، تهران: کتاب و فرهنگ
دلاشو، م. لوفر(1386)؛ زبان رمزی افسانه‌ها؛ ترجمه‌ی جلال ستاری، تهران: توس
راوی خزاعی، زهرا(1396)؛ شخصیت‌شناسی و مضمون‌‌شناسی و در داستان‌های امیر ارسال نامدار و نمایشنامه‌ی اسکریکر، مجله‌ی مطالعات ادبیات تطبیقی، ش 43، صص30-9
سام‌خانیانی، علی و دیگران(1390)؛ نقد تطبیقی ساختار روایی خسرو و شیرین نظامی و مثنوی پدماوت؛ پژوهشنامه‌ی ادب غنایی، ش17، صص 130-103
شریفی، محمد (1387)؛ فرهنگ ادبیات داستانی؛ تهران: فرهنگ نشر نو و انتشارات معین
صادقی، زهرا(1391)؛ بررسی قصه‌های عامیانه‌ی فضل الله مهتدیو هانس کریستن آندرسن؛ دانشگاه سیستان و بلوچستان
عادلخانی، حسن (1389)؛ قصه‌پژوهی ایرانی؛ تهران: انتشارات علمی و فرهنگی
عمونبی، مریم(1393)؛ بررسی و تحلیل و مقایسه‌ی عناصر داستان ایرانی و محتوایی عامیانه‌های افسانه‌های کهن از صبحی مهتدی با عامیانه‌های افسانه‌های برادران گریم؛ دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز
کریم‌زاده، منوچهر (1385)؛ چهل قصه؛ تهران: طرح نو
گری، جی. ای. بی (1383)؛ قصه‌ها و افسانه‌های مردم هند؛ ترجمه‌ی ابراهیم اقلیدی، تهران: کتاب‌های کیمیا (وابسته به نشر هرمس)
ناصریان، مهرنوش (1396)؛ بررسی تحلیلی-تطبیقی اساطیر ایران و هند، دانشگاه چمران اهواز
ولی‌زاده، فیروز، بزرگ بیگدلی، سعید (1396)؛ پژوهش‌های ادبیات تطبیقی، ش3، صص 77-53