نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی
نویسنده
دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه قم، ایران
چکیده
دو تمدن بزرگ ایران و چین از گذشتۀ بسیار دور پیوندهای عمیقی داشتهاند. پیوندهای این دو تمدن در حوزههای مختلف اقتصادی، سیاسی فرهنگی و... بوده است. بهنظر میرسد دو عامل اساسی، زمینهساز این ارتباطات گسترده بوده است: نخست جادۀ ابریشم، دوم همسایگی و همجواری آنها؛ هرچند گذشت روزگار و تحولات جهانی و منطقهای، بهخصوص در سدههای اخیر، هر دو عامل را دیگرگون کرد، لکن دیرینگی و عمق روابط ایران و چین به حدی بوده است که هیچ عاملی نمیتواند باعث بُرش و جدایی آنها شود. از طرفی، اگرچه از روزگاران دور روابط اقتصادی میان این دو تمدن بر دیگر حوزهها سایه افکنده بوده، اما این بدین معنا نیست که پیوندهای دیگر این دو کشور بهویژه پیوندهای فرهنگی، تحتالشعاع روابط اقتصادی بوده و مورد بیتوجهی قرار گرفته است؛ بلکه باید از دریچهای دیگر گسترش روابط اقتصادی را زمینهساز پیوندهای فرهنگی بهشمار آورد. معالوصف میتوان گفت در کنار گسترش روابط اقتصادی ایران و چین، حوزههای مختلف فرهنگی نیز بین دو کشور گسترده شد بهگونهای که نمونههایی از تأثیر پذیری این دو تمدن را میتوان در اساطیر، آثار ادبی، هنر سفالگری، روابط مذهبی و... مشاهده نمود. در دورة پس از اسلام، پیوندهای فرهنگی بهگونهای متفاوت و البته بسیار گستردهتر بروز کرد. آنچه در این دورۀ فرهنگی بیش از هر موضوع دیگری در خور توجه است، گسترش زبان فارسی در چین بهخصوص در مناطق غربی آن است. اما توجه به حوزۀ نفوذ زبان فارسی گویا فقط به این منطقه منحصر شده بود تا اینکه پیدایش و بررسی کتیبهها و گورنوشتههای هانجو، حقایق دیگری را آشکار کرد و جلوهای عمیق تر از نفوذ زبان فارسی را در چین نشان داد. در هفت کتیبه از گورنوشتههای هانجو ۸۱ بیت شعر فارسی در قالب قصیده، غزل، قطعه و رباعی است که ۶۱ بیت آن قابل خواندن و غیرتکراری است. در این سرودهها، سرودهها و تأثیر سخن سعدی بسیار آشکار است. هرچند گور نوشته از حضور بازرگانان ایرانی را نشان میدهد، لیکن نباید حضور زبان فارسی را در آنها منحصر بدانیم. در این مقاله ضمن گذری بر روابط فرهنگی ایران و چین، گورنوشتههای مذکو را را بررسی کرده و نشان میدهیم زبان فارسی برای مدتی در این منطقه رونق داشته است.
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
The Voice of the Dead: An Investigation of Inscribed Persian Poems of Epitaphs in Hangzhou
نویسنده [English]
- Ahmad Rezaee
Associate Professor, Department of Persian Language and Literature, University of Qom, Iran
چکیده [English]
For ages, there had been strong ties in terms of various fields such as economy, politics, culture, etc. between Iran and China, as two great civilizations. Two main factors seem to be a base for these widespread communications: first, the Silk Road and second, their adjacency and proximity.However, although from distant past other areas had been overshadowed by economic relations, it does not mean that other links between the two countries, especially cultural ones, had been ignored; rather, the expansion of economic relations could somehow be considered as a context for cultural links.After Islamic period, cultural ties became different and wider. The expansion of Farsi in China, especially western parts, as a result of this cultural relations is noticeable. Farsi domain influence seemed to be limited to these areas. However, discovery and exploration of inscriptions, not only revealed some new facts, but also showed a deeper influence of this language in China. In seven inscriptions of Hangzhou Epitaphs, 81 Farsi verses in the forms of Ode, Ghazal, Stanza, and Quatrain were found, out of which 61 verses are legible and non-repetitive. Here, the influence of Saadi's words is obvious. Although the presence of Iranian traders can be evidently concluded through these inscriptions, the influence of Farsi should not be exclusive to them. This study, looking into cultural relations between Iran and China, investigates Hangzhou epitaphs and based on textual and historical evidence, concludes that for some time Farsi language has been common in this area.
کلیدواژهها [English]
- Farsi
- poems
- inscription
- Hangzhou
- China