نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی

نویسندگان

• نسیم حسنی درآبادی ¹
• زلیخا اژدریان شاد ²

¹ دانشجوی ارشد پژوهش هنر، گروه پژوهش هنر‏، دانشکده هنر و معماری، واحدتهران غرب، دانشگاه آزاد اسلامی‏، تهران، ایران

² استادیار‏، گروه پژوهش هنر‏، دانشکده هنر و معماری، واحد تهران غرب، دانشگاه آزاد اسلامی‏، تهران، ایران

چکیده

یکی از روش‏های خوانش تصویر، روش پانوفسکی است؛ که در آن آیکونوگرافی با آیکونولوژی پیوند خورده و به مدد آن می‏توان سفری به عمق تصاویر نگارگری ایران، که چون پنجره‏ای است به سوی فرهنگ، تاریخ باستان، اساطیر و باورهای ایرانیان‏، داشت. در بررسی جایگاه انسان و اشیاء به‏کار رفته در نگاره‏های سه داستان ضحاک، رستم وسهراب، و بیژن‏ از شاهنامۀ تهماسبی، گرزی گاوسار مشاهده می‏شود، و این پرسش در ذهن ایجاد می‏شود که چرا پهلوانان در دست خود گرزگاوسار دارند، و نگارگران صفوی در خلق آن چه پیامی دارد. در این مقاله سعی شده با نگاهی تطبیقی و با استفاده از الگوی پانوفسکی؛ به محتوا و معنای مستتر و کارکرد در تصویر پرداخته شود. اطلاعات در این مقاله به روش کتابخانه‏ای گردآوری شده و روش تحقیق آن تحلیلی_توصیفی است. در نهایت دو نگاه دربارۀ گرز گاوسار وجود دارد: اول سلاحی که به پهلوانان در نبرد یاری می‏رساند و از نفوذ دشمن جلوگیری می‏کند؛ دوم به این دلیل که فریدون طرح آن را برخاک می‏کشد و به آهنگران سفارش می‏دهد، اشاره به عصر مفرغ و آهن و منابع غنی در سرزمین ما دارد. نگارگر نیز با توجه به فضای عصر صفوی، خود را در فضای حماسی شاعر می بیند، گویی قلم در دست چون گرز بود و او پهلوان، آن را به هوا برد و پا بر زمین کوبید تا خفتگان را بیدارسازد.

کلیدواژه‌ها

• آیکونوگرافی
• آیکونولوژی
• شاهنامه تهماسبی
• گرز گاوسار
• ضحاک
• رستم
• بیژن

عنوان مقاله [English]

A Comparative study of bull shape Gaussar's mace in pictures of the book of the kings Shanameh Tahmasbi (Zahhak ,Rostam and Sohrab, Bizhan)based on the pattern of Panofsky’s image reading method

نویسندگان [English]

• Nasim Hasani Darabadi ¹
• Zolykhah Azhdariyan ²

¹ Senior Art Research Student, Art Research Department, Faculty of Art and Architecture, Tehran West Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

² Assistant Professor, Art Research Department, Faculty of Art and Architecture, West Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

چکیده [English]

One of the methods for reading the image is the Panofsky method, in which iconography is linked with iconology, and a journey into the depths of Iran's painting art, which is a window to culture, ancient history, myths and beliefs of Iranians, can be traced. In the study of the position of man and objects used in the images of the three stories of Zahhak, Rostam, Sohrab and Bijan from Tahmazabi's Shahnameh, mace Gaussar’s is observed and this question arises in the mind why the ghosts in their hands are bulls, and the monographs Safadi has a message in creating it. In this paper, we have tried to find a meaningful and meaningful image and function in the image with a comparative look and using the Panofsky pattern. The information in this article is collected by the library method and its research method is analytical-descriptive. Finally, there are two glances about the Gaussar’s Mace. The first  weapon that will help the warrior in the battle and prevent the enemy's infiltration. Second, because Friedman draws it down and orders the blacksmiths, it refers to the bronze age and iron and rich resources in our land. Regarding the atmosphere of the Safavid era, the painter also sees himself in the epic space of the poet, as if the pen was in his hand as a wand, and he drove the balloon to the ground and knocked down the ground to wake the crowd.
 

کلیدواژه‌ها [English]

• Iconography
• iconology
• Shahnameh of Shah Tahmasb
•  Gaussar’s Mace
• Zahhak
• Rostam
• Bijan