مقاله علمی- پژوهشی
بنیان یابی تمدّن ایرانی در آسیای کهن

ناصر تکمیل همایون

دوره 3، شماره 2 ، اسفند 1403، صفحه 1-16

https://doi.org/10.30465/acas.2025.16322.1021

چکیده
  آسیای کهن به گونه بزرگ‌ترین قاره زمین، زیستگاه نخستین جماعت‌های انسانی بوده که حیات باستانی خود را در فرهنگ‌های گوناگون نظم داده‌اند. ساکنان سرزمین‌های آسیایی در مهاجرت و ارتباط با یکدیگر که گاه به‌سختی صورت می‌گرفت، تأثیر و تأثرات بسیار در یکدیگر باقی گذاشته‌اند و هیچ‌گاه بریده از هم نبوده‌اند. از اقوام ریشه‌دار آسیایی نام‌هایی ...  بیشتر

مقاله علمی- پژوهشی تاریخ
دوگانه ایران و افغانستان در داستان آواره بی‌خورشید

زهرا حاتمی

دوره 3، شماره 2 ، اسفند 1403، صفحه 17-34

https://doi.org/10.30465/acas.2025.51985.1184

چکیده
  مقاله حاضر با استفاده از نظریه پسااستعماری تلاش در بازنمایی نحوه مواجهه ایرانی میزبان و افغان‌های مهاجر در اثر داستانی «آواره بی‌خورشید» نوشته محمدهادی محمدی دارد. پرسش اصلی مقاله حاضر آن است که تصویر ارائه‌شده از افغانی مهاجر در روایت داستانی «آواره بی‌خورشید» حاوی چه پیام‌هایی است و چه نقشی در برساخت هویت جدید از ...  بیشتر

مقاله علمی- پژوهشی هنر
آواهای عاشورایی: بررسی تطبیقی موسیقی عزاداری در میناب و مسقط

بابک دهقانی؛ سیما صابر صلغی

دوره 3، شماره 2 ، اسفند 1403، صفحه 33-64

https://doi.org/10.30465/acas.2025.51627.1183

چکیده
  موسیقی عاشورایی، به عنوان عنصری بنیادین در آیین‌های عزاداری شیعیان، بازتاب‌دهنده‌ی واقعه‌ی کربلا و تجلی‌گر ارادت عمیق به امام حسین (ع) و یاران باوفایش است. این پژوهش، با اتخاذ رویکردی مردم‌شناختی و جامعه‌شناسانه، به بررسی تطبیقی و تحلیلی آواهای عاشورایی در دو منطقه‌ی میناب و مسقط می‌پردازد. هدف اصلی، شناخت دقیق ابعاد اجتماعی-فرهنگی ...  بیشتر

مقاله علمی- پژوهشی هنر
تحلیل آسیب‎پذیری مخاطبان زن در سینمای ایران بر اساس نظریه‌ اپی‌ژنتیک* (بررسی موردی دو فیلم شاخص سینمای ایران)

فرشته سالارکریمی؛ محمد علی صفورا؛ امیر حسن ندایی

دوره 3، شماره 2 ، اسفند 1403، صفحه 65-95

https://doi.org/10.30465/acas.2025.45357.1170

چکیده
  سینما طی قرن بیستم به پرطرفدارترین و ‌‌تأثیرگذارترین گونه‌‌‌ هنری تبدیل شده است، لذا شناخت ‌‌تأثیر و ‌‌تأثرات آن بر مخاطبان، ازجمله مخاطبان زن، امری بسیار مهم به نظر می‌رسد. تحقیقات جدید صورت گرفته در حوزه اپی‌ژنتیک به تاثیرات عمیق ژنتیک بر شخصیت انسان صحه می­گذارد. اپی‌ژنتیک (فراوراثت)، نظریه­ای در زمینه توارث است که بیان ...  بیشتر

مقاله علمی- پژوهشی هنر
علم‌اندوزی در آیینه احادیث کتابت و خوشنویسی

کامیار صداقت ثمرحسینی

دوره 3، شماره 2 ، اسفند 1403، صفحه 97-115

https://doi.org/10.30465/acas.2023.28562.1088

چکیده
  مقاله حاضر با رویکردی ساختاری و با طبقه‌بندی احادیث صادره از حضرت رسول ‌الله (ص) و ائمه اطهار (ع) پیرامون کتابت و فنون خوشنویسی؛ و با در نظر گرفتن دوره‌های تاریخی صدور هر یک از آن احادیث، به موضوع علم ‌اندوزی خصوصاً در سده‌های نخستین آن می‌پردازد. از این طریق می‌توان با تحولاتِ علمی، فرهنگی و هنری قرون طلایی جهان اسلام، یعنی سده‌های ...  بیشتر

مقاله علمی- پژوهشی تاریخ
مقایسه نوع پوشش زنان در حکومت عثمانی و زنان در حکومت قاجار

سمانه عسگری

دوره 3، شماره 2 ، اسفند 1403، صفحه 117-137

https://doi.org/10.30465/acas.2025.41490.1159

چکیده
    طرز پوشش از جمله موضوعاتی است که بنا به جغرافیا و فرهنگ هر منطقه‌ای تغییر می‌کند. این موضوع تنها تحت تأثیر جغرافیا قرار نگرفته است عواملی از جمله دین نیز بر نحوه پوشش تأثیرگذار بوده است. از جمله دوره‌های مورد بحث در بین تاریخ‌نگاران دوره‌های حکومت قاجار در ایران و دوره سقوط امپراتوری عثمانی در آناتولی است. زنان در حکومت‌های ...  بیشتر

مقاله علمی- پژوهشی تاریخ
نشانه شناسی شهری و نقش آن در تبیین هویت شهری تهران عصر قاجاریه

زهرا علیزاده بیرجندی؛ محدثه ضیاء

دوره 3، شماره 2 ، اسفند 1403، صفحه 139-163

https://doi.org/10.30465/acas.2022.41701.1160

چکیده
  شهرها همانند آحاد انسانی از هویتی مستقل و متفاوت برخوردارند. هویت شهری دربردارنده ویژگی‌هایی است که سبب تمایز یک شهر از سایر شهرها می‌گردد . مقوله هویت شهری نه تنها در شناخت شهرها بلکه در روند هویت‌یابی شهروندان و تقویت فرهنگ شهری نقش اساسی ایفا می‌کند. شالوده‌های هویتی شهرها تحت تأثیر عوامل طبیعی ،مصنوعی ،انسانی و رویدادهای تاریخی ...  بیشتر

مقاله علمی- پژوهشی علوم اجتماعی
تبیین مفهومی نقش جغرافیای فرهنگی در صلح‌آفرینی (همراه با برخی مصادیق)

مهدی کریمی

دوره 3، شماره 2 ، اسفند 1403، صفحه 165-189

https://doi.org/10.30465/acas.2025.51318.1182

چکیده
  ادغام بینش‌های جغرافیای فرهنگی در شیوه‌های صلح‌آفرینی می‌تواند به‌طور قابل‌توجهی اثربخشی آن‌ها را افزایش دهد. با تمرکز بر این بینش‌های جغرافیای فرهنگی، صلح آفرینان می‌توانند جوامعی را ایجاد کنند که نه‌تنها در برابر منازعات مقاوم هستند، بلکه از طریق تنوع و همکاری نیز شکوفا می‌شوند. درک ابعاد اجتماعی، تاریخی و فضایی این مفاهیم ...  بیشتر

مقاله علمی- پژوهشی هنر
واکاوی عناصر گروتسک در فضاسازی و شخصیت‌پردازی انیمه‌های سیاه ژاپنی با تاکید بر انیمه‌ پاپریکا

زهرا مقیمی؛ اکرم قاسمپور

دوره 3، شماره 2 ، اسفند 1403، صفحه 191-216

https://doi.org/10.30465/acas.2025.50339.1179

چکیده
      انسان مدرن در اجتماع و جهان پرهیاهوی امروز، مملو از امیال و احساسات سرکوب‌شده است. او همیشه تلاش می‌کند راهی برای برون‌ریزی و از بین بردن احساسات نامطلوب خویش پیدا کند. یکی از راههای‌ دستیابی به احساساتی که در اعماق وجود آدمی ته‌نشین شده است، همذاتپنداری با فانتزی‌های هنجارشکن، پیچیده و یا عمیقی است که در برخی انیمه‌ها ...  بیشتر

مقاله علمی- پژوهشی هنر
بررسی ساختار کاشیکاری و کتیبه‌های مساجد دوره قاجار از منظر ریخت‌شناسی (نمونه موردی: مسجد نصیرالملک شیراز)

میترا منصوری آردکپان؛ مژگان رئوف رحیمی

دوره 3، شماره 2 ، اسفند 1403، صفحه 217-242

https://doi.org/10.30465/acas.2025.48459.1175

چکیده
  مسجد مکان عبادت و تجمع مسلمانان در شهرهای اسلامی است که معمولاً در میان عناصر شهری و یا روستایی جایگاه والایی دارد. در ایران از کاشی هم برای تزئین هم به منظور استحکام بنا استفاده می­شود. در اغلب موارد، هنر کاشی در تزئینات الگویی با الهام از نقوش و رنگ­ها با ساختار هندسی شمسه در کاشیکاری مساجد استفاده می­شود. در دوران اسلامی به ...  بیشتر

مقاله علمی- پژوهشی علوم اجتماعی
سیاست‌ حافظه و هویت مهاجرتی: مردم‌نگاری حافظۀ جمعی مهاجران افغانستانی در ایران

حسین میرزائی

دوره 3، شماره 2 ، اسفند 1403، صفحه 243-277

https://doi.org/10.30465/acas.2025.51308.1181

چکیده
  موضوع مهاجرت، به‌عنوان پدیده‌ای جهانی، نه تنها بعد اقتصادی و اجتماعی دارد، بلکه بُعد فرهنگی و هویتی عمیقی را نیز در بر می‌گیرد. مهاجران افغانستانی در ایران، با تجربیات مشترکی از جنگ، مهاجرت، و زندگی در کشور میزبان، هویتی جمعی را شکل داده‌اند که متاثر از سیاست‌های مهاجرتی، تبعیض‌های اجتماعی و راهبردهای مقاومت فرهنگی است. در این ...  بیشتر

مقاله علمی- پژوهشی
عاشورا خانه پادشاهی حیدرآباد

محمد رضا نیتی

دوره 3، شماره 2 ، اسفند 1403، صفحه 279-297

https://doi.org/10.30465/acas.2025.31311.1113

چکیده
  سلاطین قطب شاهی در دکن از سال‌های 1518تا سال 1687 میلادی معادل 1066 هجری  حکمرانی نموده‌اند. پایه‌گذار آن سلطان محمدقلی قطب شاه (1580-1611 م) است. قطب شاهیان اهل همدان و از نسل ترکان قراقویونلو هستند و ابتدا گلکنده در نزدیک حیدرآباد را پایتخت خود قرار دادند به لحاظ مذهبی پس از تأسیس دولت صفویه در ایران رسماً خود را شیعه اعلام نمودند و سلطان ...  بیشتر