مقاله علمی- پژوهشی
مطالعه تطبیقی جایگاه انسان در مکان‌های مقدس ایران و هند باستان (نمونه موردی: آتشکده و استوپا)

مریم ابراهیمی؛ پژمان دادخواه؛ منصور مهرنگار

دوره 3، شماره 1 ، شهریور 1403، صفحه 1-19

https://doi.org/10.30465/acas.2023.37467.1140

چکیده
  آیین‌های زرتشت و بودا اگرچه در تعالیم و باورها دارای نقاط مشترک می‌باشند، لیکن در فرهنگ دینی به ویژه جهان‌بینی بر محوریت انسانی با یکدیگر تفاوت‌هایی دارند. چنانکه در اندیشه زرتشتی انسان به یکتاپرستی دعوت شده و در جایگاه بعد از خداوند به عنوان نماینده‌اش در زمین است. حال آن‌که در آیین بودا انسان خود موضوع محوری دین می‌باشد و خودش ...  بیشتر

مقاله علمی- پژوهشی
تحلیل سفر قهرمان در حکایت گنبد سرخ از هفت‌پیکر نظامی

مرجان برات طرقی؛ مهدی محمدزاده

دوره 3، شماره 1 ، شهریور 1403، صفحه 21-41

https://doi.org/10.30465/acas.2023.40239.1152

چکیده
  هفت‌پیکر یا بهرام‌نامه چهارمین منظومه از خمسه نظامی و روایتی تاریخی از زندگی بهرام پنجم پادشاه ساسانی (ملقب به «بهرام گور») است؛ در این مقاله سعی بر آن شده تا سیر حرکت قهرمان و میزان مطابقت رفتارهای او با الگوهای مطرح در نظریه سفر قهرمان  در گنبد چهارم یا گنبد سرخ، مورد بررسی قرار گیرد. در این مقاله که به روش توصیفی-تحلیلی به ...  بیشتر

مقاله علمی- پژوهشی
مطالعه تطبیقی داستان «فریدون و ضحاک» در شاهنامه وداستان «بهیما و باکه» در مهابهارت

فرانک جهانگرد؛ طیبه گلستانی حتکنی

دوره 3، شماره 1 ، شهریور 1403، صفحه 43-56

https://doi.org/10.30465/acas.2023.40478.1154

چکیده
  ساختار و محتوای حکایت «بهیما و باکه» در مهابهارت با داستان «ضحاک» در شاهنامه شباهت­های متعددی دارد. در هر دو داستان، ضدقهرمانی متعرض، موجودات را برای خوراک می­کشد. مردم با وی پیمان می­بندند مشروط به این که به کسی آسیب نرساند،خوراک روزانه او را تهیه کنند و به نزدش بفرستند. در نهایت یکی از کسانی که به عنوان خوراک ضدقهرمان ...  بیشتر

مقاله علمی- پژوهشی
تحلیل ساختار شهرهای رمله و دمشق در دوره امویان

سیدمهدی خاتمی؛ ُسمیه حق روستا

دوره 3، شماره 1 ، شهریور 1403، صفحه 57-86

https://doi.org/10.30465/acas.2023.29785.1098

چکیده
  دوره امویان به لحاظ دارا بودن بزرگ‌ترین قلمروی جغرافیایی، از مهم‌ترین دوره‌های تاریخی صدر اسلام به شمار می‌رود. امویان سرزمین‌های تحت حکومت رم شرقی را که تا قبل از ورود اسلام متأثر از هنرهای یونانی و رومی باستان بودند، فتح کردند. از این‌رو شهرسازی امویان از حیث تأثیرگذاری اسلام و تأثیرپذیری از سبک‌های معماری و شهرسازی رم شرقی، ...  بیشتر

مقاله علمی- پژوهشی
تحلیل و بررسی شواهد استفاده از هندسه نقش پارچه‌های ایران در پارچه‌های آسیای میانه: در مسیر جاده ابریشم

مریم زارع خلیلی؛ سید ابوتراب احمدپناه؛ مریم کامیار

دوره 3، شماره 1 ، شهریور 1403، صفحه 87-116

https://doi.org/10.30465/acas.2023.39123.1146

چکیده
  طراز از جمله منسوجات ارزشمند دوران صدر اسلام است. بر روی طرازها، نام حاکم، تاریخ و نام کارگاه تولیدی، اشعار و جملات قصاری در موقعیت­های مختلف بر روی طرازها نوشته شده. موقعیت قرار­گیری کتیبه در کنار نقش اصلی یا دور نقش اصلی(به صورت دایره یا چند ضلعی) در طرازها وجود دارد. از مهم‌ترین طراز­های باقی مانده، طرازهای ابریشمی دوران آل­بویة ...  بیشتر

مقاله علمی- پژوهشی
تحلیل بینامتنی نگاره‌ها و اشعار ارداویراف‌نامه هندی کتابخانه منچستر (نمونه تصاویر مرتبط زنان)

شهریار شادی گو؛ سیده مریم جزایری؛ نیلوفر مایلی برجلویی؛ ناهید جعفری دهکردی

دوره 3، شماره 1 ، شهریور 1403، صفحه 117-150

https://doi.org/10.30465/acas.2022.28829.1091

چکیده
  نسخه خطی ارداویراف‌نامه منظوم هندی کتابخانه منچستر انگلیس حاوی 56 نگاره است که در کنار متن تصویری درون جدول‌هایی محصور شده‌اند. با توجه به این‌که نسخه مورد نظر در سال 1205 ه.ق در شبه قاره هند یعنی درست همزمان با دوران فرمانروایی انگلیسی‌ها به نگارش درآمده است؛ این مسئله مطرح می‌شود که آیا متن تصویری ارداویراف‌نامه در بافتار متفاوتی ...  بیشتر

مقاله علمی- پژوهشی
شناسایی و رتبه بندی مولفه های دیپلماسی فرهنگی در سینمای ایران

حبیب شیخی؛ محمد سلطانی فر؛ افسانه مظفری

دوره 3، شماره 1 ، شهریور 1403، صفحه 151-171

https://doi.org/10.30465/acas.2022.31909.1116

چکیده
  هدف اصلی این پژوهش، شناسایی و رتبهبندی شناسایی مولفههای دیپلماسی فرهنگی در سینمای ایران است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف تحقیق، کاربردی و از لحاظ موضوع و سوالات پژوهش از نوع تحقیقات توصیفی - پیمایشی میباشد. ابزار جمعآوری دادهها شامل پرسشنامه مبتنی بر مقایسات زوجی بود که بر اساس مقیاس ساعتی درجهبندی شد. جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش ...  بیشتر

مقاله علمی- پژوهشی
بررسی پژوهشی در موضوع شکل‌گیری شهر در میان‌رودان باستان

زهره عطایی آشتیانی

دوره 3، شماره 1 ، شهریور 1403، صفحه 173-188

https://doi.org/10.30465/acas.2023.28464.1087

چکیده
   از‌آنجا‌که مطالعات انجام‌شده در مورد براهین شکل‌گیری نخستین دولت‌شهرها در حوزة میان‌رودان کمتر دارای نگرش علمی جامع است و هریک از محققان از زوایای تخصصی مختلف ازجمله تاریخی، باستان‌شناسی، جغرافیا و... به آن پرداخته‌اند، کمتر پژوهش مجموعه‌نگری در این حوزه انجام شده است.از نمونه‌های درخور بررسی، چه از لحاظ نقاط قوت و چه از ...  بیشتر

مقاله علمی- پژوهشی
شناخت طرح و نقش در قالی های ارمنی باف ایران (منطقه «چهار محال و بختیاری» و «فریدن»)

زهرا محمودی؛ علی وندشعاری؛ سهیلا جمشیدیان

دوره 3، شماره 1 ، شهریور 1403، صفحه 189-219

https://doi.org/10.30465/acas.2025.25337.1074

چکیده
  قالی ایران دارای تنوع در طرح و نقش و نشان دهنده فرهنگ های بومی و قومی در خود می باشد. چهار محال و بختیاری، فریدن جزو مناطق مهم قالی بافی ارامنه ایران می باشد.هدف مقاله شناسایی و معرفی طرح و نقش و طبقه بندی قالی این قوم کهن است. این پژوهش توصیفی بوده و تحلیل اطلاعات با رویکرد کیفی است. در مجموع تعداد 27 قالی در این منطقه شناسایی و بررسی شده ...  بیشتر

مقاله علمی- پژوهشی
تاثیر نقالان پرده‌دار و برپایی شبیه‌خوانی بر سیر تکوین پرده‌های درویشی از نگاه شکلی و محتوایی

مریم نعمت طاووسی؛ مریم کیان اصل

دوره 3، شماره 1 ، شهریور 1403، صفحه 221-237

https://doi.org/10.30465/acas.2023.36499.1136

چکیده
  در نوشتار حاضر تاثیر نقالی و شبیه‌خوانی به عنوان دو هنر اجرایی، بر تحولات شکلی و محتوایی پرده‌های درویشی مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور، پس از نگاهی تاریخی به روند نقاشی از بزرگان دین در ایران، مجالس نقش بسته بر یک نمونه پرمخاطب پرده درویشی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. شواهد حاکی از آن است که در دوران صفویه پرده‌های صورت‌خوانی ...  بیشتر

مقاله علمی- پژوهشی
شناسایی نماد‌های معرف فرهنگ قوم تالش

طهمورث نورمحمدی شالکه؛ علیرضا صادقی؛ مصطفی قادری

دوره 3، شماره 1 ، شهریور 1403، صفحه 239-268

https://doi.org/10.30465/acas.2023.40319.1153

چکیده
  این مقاله با هدف «شناسایی نمادهای معرف فرهنگ قوم تالش» انجام گرفته است. روش مورد استفاده در این مقاله رویکرد کیفی ،روش مصاحبه با باتکنیک تحلیل محتوای کیفی از نوع استقرایی با کدگذاری سه مرحله ای باز ، محوری و گزینشی است. میدان پژوهش در این مقاله همه افراد پژوهشگر درزمینه فرهنگ قوم تالش را شامل می‌شود که با روش نمونه گیری گلوله ...  بیشتر

مقاله علمی- پژوهشی
تحلیل نشانه‌شناختی نقش مایه خوشنویسی حرف «واو» در آثار هنری فرهنگ ترکی- اسلامی از منظر نشانه‌شناسی پیرس

محمود وطن‌خواه خانقاه؛ سید ابوتراب احمدپناه؛ مهناز شایسته فر

دوره 3، شماره 1 ، شهریور 1403، صفحه 269-297

https://doi.org/10.30465/acas.2022.36856.1138

چکیده
  حروف در نگره عرفانی هنر اسلامی، جایگاه ویژه و وجوه معنایی متنوعی دارند. حرف واو از جمله حروفی است که از دل نظام نشانگان عرفانی و صوفیانه برآمده و از این حیث به صورت یک نقشمایه، در سطوح دلالت معنایی مختلفی در آثار هنری فرهنگ‌های مختلف نمود پیدا کرده است. نقشمایه حرف واو به خصوص در آثار هنری فرهنگ ترکی- اسلامی، از حدود سده دوازدهم هجری ...  بیشتر