مقاله علمی- پژوهشی
ناهید جعفری دهکردی؛ نیلوفر مایلی برجلویی؛ شهریار شادی گو؛ سیده مریم جزایری
چکیده
نسخه خطی ارداویراف‌نامه منظوم هندی کتابخانه منچستر انگلیس حاوی 56 نگاره است که در کنار متن تصویری درون جدول‌هایی محصور شده‌اند. با توجه به این‌که نسخه مورد نظر در سال 1205 ه.ق در شبه قاره هند یعنی درست همزمان با دوران فرمانروایی انگلیسی‌ها به نگارش درآمده است؛ این مسئله مطرح می‌شود که آیا متن تصویری ارداویراف‌نامه در بافتار متفاوتی ...
بیشتر
نسخه خطی ارداویراف‌نامه منظوم هندی کتابخانه منچستر انگلیس حاوی 56 نگاره است که در کنار متن تصویری درون جدول‌هایی محصور شده‌اند. با توجه به این‌که نسخه مورد نظر در سال 1205 ه.ق در شبه قاره هند یعنی درست همزمان با دوران فرمانروایی انگلیسی‌ها به نگارش درآمده است؛ این مسئله مطرح می‌شود که آیا متن تصویری ارداویراف‌نامه در بافتار متفاوتی از متن کلامی شکل گرفته و این متن حاصل دو فرهنگ متفاوت است یا نه؟ بنابراین در پژوهش حاضر با رویکرد بینامتنیت به تحلیل نگاره‌ها و اشعار ارداویراف‌نامه مصور کتابخانه منچستر انگلیس پرداخته شد. برای مطالعه نمونه آماری که شامل هفت نگاره با موضوع زنان گناهکار با هدف بررسی مؤلفههای مهم متن کلامی و متن تصویری و بازشناسی نگارههای این نسخه خطی بوده، انتخاب گردید. یافتههای حاصل از مطالعات اسنادی نشان می‌دهد که این نسخه مصور متن کلامی و متن تصویر به دو زمان متفاوت و مکان متفاوت تعلق داشته اند؛ از این رو بینامتنیت بینافرهنگی حاصل از دو فرهنگ هند و ایران می‌باشد و تاثیر نگارگری هند بر نگاره‌ها مشهود و زمان و مکان و کنش در هر دو متن یکسان و بینامتنیت صریح و آشکار بوده و متن تصویری در سیطره متن کلامی است.
مقاله علمی- پژوهشی
ناصر تکمیل همایون
چکیده
آسیای کهن به گونه بزرگترین قاره زمین، زیستگاه نخستین جماعتهای انسانی بوده که حیات باستانی خود را در فرهنگهای گوناگون نظم دادهاند. ساکنان سرزمینهای آسیایی در مهاجرت و ارتباط با یکدیگر که گاه به سختی صورت میگرفت، تأثیر و تأثرات بسیار در یکدیگر باقی گذاشته اند و هیچگاه بریده از هم نبوده اند. از اقوام ریشه دار ...
بیشتر
آسیای کهن به گونه بزرگترین قاره زمین، زیستگاه نخستین جماعتهای انسانی بوده که حیات باستانی خود را در فرهنگهای گوناگون نظم دادهاند. ساکنان سرزمینهای آسیایی در مهاجرت و ارتباط با یکدیگر که گاه به سختی صورت میگرفت، تأثیر و تأثرات بسیار در یکدیگر باقی گذاشته اند و هیچگاه بریده از هم نبوده اند. از اقوام ریشه دار آسیایی نامهایی در تاریخ آمده که مشهورترین آنها شاید «قوم آرین»ها باشد که به شعبه های گوناگون تقسیم شده اند و در مراحل تکاملی زمان و فرهنگ و فرهنگسازی، در برهه ای از تاریخ که تحول عظیم شهرنشینی و حکومت و عصر کتابت پدید آمده آن قوم را در پهنه تمدن قرار داده است. این امر از هزار سوم پیش از میلاد مشهود است.
مقاله علمی- پژوهشی
مریم ابراهیمی؛ منصور مهرنگار؛ پژمان دادخواه
چکیده
آیین‌های زرتشت و بودا اگرچه در تعالیم و باورها دارای نقاط مشترک می‌باشند، لیکن در فرهنگ دینی به ویژه جهان‌بینی بر محوریت انسانی با یکدیگر تفاوت‌هایی دارند. چنانکه در اندیشه زرتشتی انسان به یکتاپرستی دعوت شده و در جایگاه بعد از خداوند به عنوان نماینده‌اش در زمین است. حال آن‌که در آیین بودا انسان خود موضوع محوری دین می‌باشد و خودش ...
بیشتر
آیین‌های زرتشت و بودا اگرچه در تعالیم و باورها دارای نقاط مشترک می‌باشند، لیکن در فرهنگ دینی به ویژه جهان‌بینی بر محوریت انسانی با یکدیگر تفاوت‌هایی دارند. چنانکه در اندیشه زرتشتی انسان به یکتاپرستی دعوت شده و در جایگاه بعد از خداوند به عنوان نماینده‌اش در زمین است. حال آن‌که در آیین بودا انسان خود موضوع محوری دین می‌باشد و خودش قادر است به مرتبه خدایی، یعنی به مرتبه کمال برسد. بر این اساس، پژوهش حاضر که به شیوه توصیفی‌تحلیلی و تطبیقی و با تکیه بر منابع کتابخانه‌ای انجام شده است، به صورت موردی ساختار دو مکان عبادی-قدسی آتشکده و استوپا را در دو تمدن باستانی ایران و هند مورد بررسی قرار می‌دهد تا بدین سوال پاسخ دهد که چه مشخصه‌هایی در کالبد و فضای معمارانه دو اندیشه زرتشتی و بودایی تبلور یافته تا بر وجه قدسی بودنشان تاکید گردد؟ نتایج بیانگر آن است که چون نگاه آیین زرتشت به انسان خوش‌بینانه و واقع‌گرایانه در جهت بقا، رشد و حرکت اوست، لذا آتشکده همواره بر فراز بلندی، درونگرا و فاقد هرگونه تزئینات بنا شده است. در حالی‌که به دلیل موج زدن نگاه فنا و نیستی انسانی در آیین بودا، محل قرارگیری استوپا در سطح هموار است و به صورت برونگرا و با تزئیناتی وافر از سمبل‌های جسمانی احداث شده است. با این وجود، هر دو بنا با تاثیرپذیری آیینی از یکدیگر در عناصر اصلی طرح و نقشه شباهت‌هایی را دارا هستند.
